Kapus Bajar Bhav Farmer friends, Today’s cotton market developments are showing a good growth. The market price of cotton has reached the mark of Rs 8000 per quintal, which is good news for farmers. Cotton is one of our major cash crops, and its prices are greatly influenced by the domestic as well as international market conditions. Reasons behind the increase in cotton prices: International market conditions: There is a huge demand for cotton in the international market, which has directly affected the local market. Decrease in supply and increase in demand: Due to uncertainty in rainfall, production has decreased, and prices are increasing due to less supply. Demand for good quality cotton: Quality cotton produced by farmers is getting more price. Impact of government policies: Farmers are benefiting well due to the government scheme of purchasing cotton and providing it at minimum support price. Important tips for farmers: Choose the right time to sell: As cotton prices fluctuate constantly, estimate the market situation and choose the right time to make a profit. Keep market information up to date: Know the cotton prices in your local market committees. Focus on quality: Quality cotton always fetches higher prices, so take care of the crops. Take advantage of government schemes: Take advantage of the schemes provided by the government for purchasing cotton. Forecast of future price hike: Given the demand for cotton and the positive signals in the international market, there is a possibility of further increase in prices in the coming days. Therefore, farmers should make proper storage arrangements and decide to sell when the prices increase. Market challenges: Storage problem: Small farmers do not have the necessary storage facilities, so they have less
| बाजार समिती | कमीत कमी दर | जास्तीत जास्त दर | सर्वसाधारण दर |
|---|---|---|---|
| 23/12/2024 | |||
| अमरावती | 7100 | 7450 | 7275 |
| नंदूरबार | 6600 | 6900 | 6850 |
| सावनेर | 6950 | 7000 | 6975 |
| किनवट | 6800 | 6920 | 6870 |
| भद्रावती | 6900 | 7471 | 7185 |
| मौदा | 6860 | 7030 | 6945 |
| दर्यापूर | 7124 | 7421 | 7136 |
| आर्वी | 3200 | 4165 | 3950 |
| उमरखेड | 6950 | 7100 | 7050 |
| पारशिवनी | 7000 | 7085 | 7040 |
| घाटंजी | 6800 | 6875 | 6820 |
| उमरेड | 6900 | 7000 | 6950 |
| वरोरा-माढेली | 6900 | 7000 | 6950 |
| मारेगाव | 6751 | 6951 | 6851 |
| नेर परसोपंत | 6850 | 6850 | 6850 |
| काटोल | 6800 | 7000 | 6950 |
| सिंदी(सेलू) | 7050 | 7471 | 7165 |
| हिंगणघाट | 6900 | 7260 | 7000 |
| बार्शी – टाकळी | 7421 | 7421 | 7421 |
| पुलगाव | 6800 | 7200 | 7050 |
| 22/12/2024 | |||
| वडवणी | 6900 | 6900 | 6900 |
| आर्वी | 7050 | 7100 | 7080 |
या वाढलेल्या दरांचा फायदा शेतकऱ्यांना होत असला, तरीही काही जिल्ह्यांमध्ये हे दर अजूनही तुलनेने कमी आहेत. काही बाजार समित्यांमध्ये, जसे की वडवणी आणि वरोरा, कापसाचे दर ७००० रुपयांच्या जवळपास आहेत, परंतु अजूनही १०,००० च्या पातळीवर पोहोचलेले नाहीत
२. कापसाच्या दरांमध्ये वाढ होण्याची कारणे
कापसाच्या दरांमध्ये वाढ होण्याची काही प्रमुख कारणे खालीलप्रमाणे आहेत:
- हवामानातील अनियमितता: महाराष्ट्रात मागील काही महिन्यांत अवकाळी पावसामुळे पीक उत्पादनावर परिणाम झाला आहे. यामुळे कापसाची उत्पादनक्षमता कमी झाली असून पुरवठ्याचा तुटवडा जाणवतो आहे.
- आंतरराष्ट्रीय मागणी आणि निर्यात: कापूस हा जागतिक पातळीवर वापरला जाणारा मुख्य घटक असल्याने आंतरराष्ट्रीय बाजारातील मागणीनुसार त्याच्या दरांमध्ये चढ-उतार होतात. विशेषतः चीन, अमेरिका आणि युरोपमध्ये मागणी वाढल्यामुळे भारतीय बाजारपेठेत त्याचे दर वाढले आहेत.
- साठवणुकीचे नियोजन: महाराष्ट्रात कापसाच्या दरांवर अनेकदा साठवणुकीच्या धोरणांचा परिणाम होतो. ज्या ठिकाणी कापूस साठवला जातो तिथे दर वाढण्याची शक्यता असते, कारण पुरवठा कमी होतो.
३. कापसाच्या दरांमुळे शेतकऱ्यांवरील परिणाम
- लाभाची असमानता: काही ठिकाणी दर अधिक असून काही ठिकाणी कमी आहेत, त्यामुळे प्रत्येक शेतकऱ्याला समान फायदा मिळत नाही.
- उधार व्यवस्थापनाचा ताण: कापसाचे दर कमी असताना शेतकऱ्यांना उधार घेऊन शेती करावी लागते. या दरवाढीच्या कालावधीत ते आपल्या उधारीचा परतावा करू शकतात, पण त्यासाठी दर नियमित राहणे गरजेचे आहे.
- पर्यावरणीय संकटे: सततच्या हवामानातील बदलांमुळे उत्पादनात अनिश्चितता येत आहे.
४. भविष्यातील शक्यता आणि उपाययोजना
सरकारने काही उपाययोजना केल्यास कापसाच्या दरांतील स्थिरता राखता येऊ शकते:
- मूल्य स्थिरता योजना: सरकारने शेतकऱ्यांना हमीभाव देऊन त्यांच्या उत्पन्नाची निश्चिती करावी.
- साठवणुकीच्या सुविधा: कापसाच्या उत्पादनासाठी योग्य साठवणूक सुविधा उपलब्ध करून देणे आवश्यक आहे.
- आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर: कापूस उत्पादनासाठी अद्ययावत तंत्रज्ञानाचा वापर करून उत्पादन क्षमतेत वाढ केली जाऊ शकते.
कापसाच्या दरांमध्ये वाढ होणे शेतकऱ्यांसाठी दिलासादायक असले तरी, सरकारकडून तसेच कृषी तज्ज्ञांकडून या क्षेत्रात अजूनही अनेक सुधारणा अपेक्षित आहेत. जिल्हानिहाय दरांत असलेली असमानता कमी करण्यासाठी विशेष प्रयत्न आवश्यक आहेत, जेणेकरून सर्व शेतकऱ्यांना या दरवाढीचा फायदा होऊ शकेल.